เจ็บครรภ์ 3 ระยะของการคลอดธรรมชาติ ที่คุณแม่ควรรู้

01 February 2014
20154 view

ระยะของการคลอดธรรมชาติ

การเจ็บครรภ์คลอดเป็นกระบวนการของร่างกาย โดยมดลูกจะเริ่มหดรัดตัวและปากมดลูกของคุณแม่จะเปิดขยายเพื่อให้ทารกสามารถเคลื่อนผ่านออกมาสู่โลกภายนอก ระยะที่หนึ่งจะประกอบด้วยระยะย่อยๆ คือระยะเริ่มต้น ระยะเร่ง และระยะเปลี่ยนผ่าน ในแต่ละระยะนี้ ปากมดลูกของคุณแม่จะเริ่มบางตัวและเปิดกว้างออกจนถึง 10 เซนติเมตร เพื่อเตรียมคลอด ส่วน ระยะที่สองของการคลอด เป็นระยะเบ่งคลอดที่คุณแม่จะเบ่งคลอดลูกน้อยออกมา และระยะที่สาม จะเป็นระยะคลอดทารก รายละเอียดของแต่ละระยะ ของการคลอดตามนี้ค่ะ

เจ็บครรภ์คลอดธรรมชาติ 3 ระยะ

เจ็บครรภ์คลอดธรรมชาติ ระยะที่ 1

เมื่อคุณแม่เริ่มเจ็บท้องคลอด ส่วนศีรษะของทารกจะลงมาอยู่ในมดลูกโดยลูกจะหันหน้าไปทางสะโพกด้านใดด้านหนึ่งของแม่ หลังจากนั้นมดลูกจะหดตัวอย่างสม่ำเสมอ โดยความถี่และความรุนแรงของการเจ็บท้องจะรุนแรงขึ้นตามลำดับ คุณจะรู้สึกได้ว่ามดลูกบีบตัวแน่นขึ้นอย่างช้าๆ เมื่อถึงที่สุดแล้วจะคลายออก จนคุณไม่รู้สึกเจ็บ แต่อีกพักหนึ่งก็จะเริ่มเจ็บแบบเดิมอีกในช่วงแรกๆ ของการเจ็บท้องคลอด การหดตัวของมดลูกจะเกิดขึ้นทุกๆ 15-30 นาที โดยมดลูกจะหดตัวอยู่ครั้งละประมาณ 45-60 วินาทีการที่มดลูกหดตัวและดึงรั้งขึ้นสูงนั้น จะมีผลทำให้ผนังปากมดลูกบางลง โดยใช้เวลาเฉลี่ย 8-12 ชั่วโมง สำหรับคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ครั้งแรก ส่วนคุณแม่ที่เคยคลอดลูกตามธรรมชาติแบบนี้มาก่อนจะใช้เวลาน้อยลงคือเพียง 4-5 ชั่วโมงอัตราความถี่ของการหดตัวของกล้ามเนื้อมดลูกจะค่อยๆ เพิ่มขึ้น ขณะที่ปากมดลูกบางลงตามลำดับ เมื่อปากมดลูกบางลงจนได้ที่ จนมีการบีบตัวทุกๆ 3-5 นาที แล้วปากมดลูกก็จะกว้างออกการเปิดออกของปากมดลูกของคุณแม่ครรภ์แรก ใช้เวลา 3-5 ชั่วโมง จากนั้นมดลูกจะบีบตัวแรงและถี่ทุกๆ 2-3 นาทีช่วงนี้คุณแม่จะรู้สึกอยากเบ่ง แต่อย่าเพิ่งค่ะ เพราะการเบ่งขณะที่ปากมดลูกยังเปิดไม่เต็มที่อาจเป็นอันตรายได้ การที่ทารกจะผ่านปากมดลูกออกมาได้นั้น ต้องรอให้ปากมดลูกเปิดกว้างพอๆ กับขนาดศีรษะเด็กก่อน คือ ประมาณ 10 เซนติเมตร ดังนั้น อดใจรออีกนิดค่ะ

เจ็บครรภ์คลอดธรรมชาติ ระยะที่ 2

เมื่อปากมดลูกจะเปิดกว้างเต็มที่ การบีบตัวของมดลูกจะห่างออก ส่วนศีรษะของทารกในครรภ์จะเดินทางมาถึงเชิงกรานทารกจะหมุนเอาส่วนใบหน้าคว่ำลง ศีรษะค่อยๆ เคลื่อนลงมาจนถึงปากมดลูก กล้ามเนื้อเชิงกรานของคุณแม่จะยืดออก เพื่อให้ทารกโผล่ออกมา คุณแม่จะรู้สึกปวดอย่างรุนแรง ระยะนี้หากปากมดลูกยังเปิดกว้างไม่เพียงพอ คุณหมออาจต้องกรีดปากช่องคลอดให้กว้างพอที่ทารกจะออกมาได้ขณะที่ศีรษะของทารกพ้นจากปากช่องคลอด ไหล่ของเด็กจะหมุนตามทันที เพื่อนำลำตัวให้พ้นช่องคลอดออกมาเมื่อทารกคลอดออกมาแล้วสูติแพทย์จะหิ้วส่วนขาของเด็กชูขึ้นให้ศีรษะห้อยลง เพื่อให้ของเหลวที่ค้างในทางเดินหายใจไหลออกมาจนหมด

เจ็บครรภ์คลอดธรรมชาติ ระยะที่ 3

หลังจากนั้นจะเป็นช่วงที่รกและเยื่อหุ้มถุงน้ำคร่ำหลุดออกมา โดยจะเกิดขึ้นภายใน 10-30 นาที หลังเด็กคลอด โดยรกจะแยกตัวหลุดจากผนังมดลูกแล้วถูกขับออกมาทางช่องคลอดด้วยการบีบตัวของมดลูกครั้งหนึ่ง ในช่วงนี้ แพทย์จะฉีดยาเพื่อกระตุ้นให้มดลูกคุณแม่หดตัวกลับไปสู่ขนาดเล็กเกือบเท่าปกติ จากนั้นคุณหมอจะดูแลความเรียบร้อย เย็บแผล แล้วให้คุณแม่นอนพักในห้องคลอดเพื่อดูอาการอีก 2 ชั่วโมง ถ้าไม่มีความผิดปกติใดๆ ก็จะให้ไปพักผ่อนที่ห้องพักฟื้นได้คุณแม่ที่คลอดธรรมชาติจะฟื้นตัวได้เร็วกว่าคุณแม่ที่ผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง แต่ก็ต้องดูแลแผลฝีเย็บให้ดี โดยคุณหมออาจแนะนำให้ใช้ยาพ่นแผล หรือให้คุณแช่ตัวในน้ำอุ่นจัดๆ วันละ 2 ครั้ง

กว่าจะผ่านพ้นทั้ง 3 ระยะ นี้คุณแม่ทุกคนเจ็บปวดและทรมาณมาก  แต่เมื่อเห็นหน้าเจ้าตัวน้อย ความเจ็บปวดก็หายเป็นปลิดทิ้ง   ขอให้คลอดง่ายๆกันทุกคนนะคะ

บทความแนะนำสำหรับคุณแม่

1. ความแตกต่างระหว่างเจ็บครรภ์เตือนและเจ็บครรภ์จริง
2. 5 สัญญาณเตือนว่าใกล้คลอดแล้ว
3. เจ็บหัวหน่าวขณะตั้งครรภ์ รักษาอย่างไรดี

เรียบเรียงโดย : Mamaexpert Editorial Team