วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบหรือโรคฮิบ เกิดกับเด็กวัยแรกเกิดถึง 5 ปี เกิดจากเชื้อแบคทีเรียนิดหนึ่งชื่อว่า ฮิโมฟิลุส อินฟลูเอนซา ชนิด B (Haemophilus influenzae type b) ซึ่งเชื้อพวกนี้จะอยู่ตามลำคอ ทำให้ติดต่อกันได้ง่ายโดยการใกล้ชิดสัมผัส โอกาสติดเชื้อจะเป็นง่ายเพราะระบบภูมิคุ้มกันของเด็กในวันนี้ยังไม่สมบูรณ์เพียงพอ เมื่อเชื้อเข้าสู่ร่างกายแล้วจะแพร่กระจายไปยังส่วนต่าง ๆ ให้เกิดโรคหลายชนิด เช่น ปอดบวม กล่องเสียงอักเสบ ผิวหนังอักเสบ ข้ออักเสบ และโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสกคืออะไร
วัคซีนเยื่อหุ้มสมองอักเสบหรือวัคซีน HIB เป็นวัคซีนชนิดพอลิแซ็กคาไรด์หรือกลุ่มสารคาร์โบไฮเดรตขนาดใหญ่ในรูปแคปซูล โดยมีเชื้อแบคทีเรีย Haemophilus influenze type B (ฮีโมฟิลุส อินฟลูเอนซา ชนิดบี) ที่อ่อนแรงจนไม่สามารถก่อโรคได้ แต่มีความสามารถในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้อยู่ สามารถฉีดให้แก่เด็กอายุตั้งแต่ 2 สัปดาห์จนถึงมากกว่า 2 ปี วัคซีนนี้จะช่วยป้องกันเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ Haemophilus influenze type B ซึ่งทำให้เกิดการอักเสบในทางเดินหายใจ และ ปอดอักเสบ แต่ในเด็กเล็กบางครั้งทำให้เกิดอาการของเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ซึ่งค่อนข้างรุนแรงได้
ใครบ้างต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
- เด็กเล็ก โดยเฉพาะเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี ที่ฝากเลี้ยงตามสถานเลี้ยงเด็ก(nursery) หรือเด็กที่อยู่ในบริเวณแออัดตามชุมชนต่างๆ
- เด็กเล็กที่มีพี่ๆ หรือเด็กในย่านเดียวกัน ที่อยู่โรงเรียนอนุบาล ซึ่งอาจนำเชื้อมาฝากให้น้องๆ ที่บ้าน
- เด็กที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องชนิดต่างๆ เช่น โรคเลือด ธาลัสซีเมีย ถูกตัดม้าม หรือติดเชื้อ HIV เป็นต้น
วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบฉีดอย่างไร
วัคซีนฮิบแนะนำให้ฉีดเข้ากล้ามเนื้อครั้งละ 0.5 มล. โดยจำนวนครั้งขึ้นอยู่กับอายุที่เริ่มฉีดและชนิดของวัคซีน แนะนำให้ฉีดสามครั้งเมื่ออายุ 2, 4 และ 6 เดือน และสามารถฉีดรวมหรือฉีดพร้อมกับวัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน และวัคซีนตับอักเสบบีได้ กรณีเริ่มฉีดวัคซีนครั้งแรกเมื่ออายุ 6-12 เดือน ให้ฉีดสองครั้งห่างกัน 2 เดือน และกรณีเริ่มฉีดเมื่ออายุ 1 ปีขึ้นไป ให้ฉีดครั้งเดียว วัคซีนฮิบทุกชนิดมีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคสูงใกล้เคียงกัน ส่วนใหญ่สามารถป้องกันโรคได้หลังฉีดเข็มที่ 1 หรือ 2
วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบมีผลข้างเคียงอย่างไร
- มีอาการปวด บวม แดงและร้อนบริเวณที่ฉีด
- มีไข้ขึ้นสูงและมีผื่นขึ้น
- มีอารมณ์ที่หงุดหงิดง่าย
ใครบ้างที่ไม่สามารถฉีดวัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบได้
ผู้ที่แพ้ส่วนประกอบของวัคซีน เช่นโปรตีนของเชื้อบาดทะยัก
ราคาวัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
วัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบราคาอยู่ที่ประมาณ 530 บาท
ความสูญเสียที่เกิดจากโรคร้ายอย่างโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ คงไม่เกิดขึ้น หากคุณพ่อคุณแม่ที่มีลูกเล็ก ควรดูแลสุขภาพลูกให้สมบูรณ์แข็งแรง หมั่นสังเกตอาการของลูกน้อยอย่างใกล้ชิดและอย่าลืมพาลูกน้อยไปฉีดวัคซีนป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบนะค่ะ
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่
2. วัคซีนเสริม
3. โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบในเด็ก สาเหตุ อาการ วิธีการรักษา วิธีป้องกันและวัคซีน
เรียบเรียงโดย : Mamaexpert Editorial Team
อ้างอิง
- ข้อมูลการฉีดวัคซีนในเด็ก.กระทรวงสาธารณะสุข.กรมป้องกันโรคระบาด.เข้าถึงได้จาก https://www.landlaeknir.is/servlet/file/store93/item21253/Bolusetningarbaeklingur_f.for_2016_thai_WEB.pdf. [ค้นคว้าเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2560].
- วัคซีน...น่ารู้.สมาคมกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย.เข้าถึงได้จาก file:///C:/Users/OK%20COM/Downloads/[jCMS]-371_pidst_20100423101913_filekhow.pdf. [ค้นคว้าเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2560].